Articles

Stadtliturgie im mittelalterlichen Utrecht in der Karwoche

Authors

  • Louis van Tongeren

DOI:

https://doi.org/10.21827/5bfeaad09ee2a

Keywords:

Libri ordinarii, verger’s book, Holy Week, chapter churches, city of Utrecht

Abstract

Van de vele kerken die in de loop van de middeleeuwen in de stad Utrecht werden gebouwd hadden er vijf een bijzondere band met elkaar. Dat zijn de Salvator of Oudmunster en de kerken toegewijd aan Martinus (voorloper van de huidige Dom), Petrus, Johannes en Maria. De onderlinge band van deze kapittelkerken komt onder andere naar voren in vieringen van de liturgie gedurende het jaar door meer kapittels gezamenlijk. Deze gezamenlijke liturgie wordt beschouwd als een manifestatie van de onderlinge verbondenheid van de vijf kapittels en wordt wel aangeduid als stadsliturgie of stedelijke kapittelliturgie. Van drie van de vijf kerken is een liber ordinarius bewaard en van Oudmunster ook nog een kostersboek. Nauwkeurige bestudering van de organisatie en de vormgeving van de liturgie van de Goede Week in deze bronnen geeft inzicht in de eigenheid van de liturgische praktijk in de afzonderlijke kerken. Zo blijkt dat niet alle rituelen in alle vijf kerken gevierd werden en dat er verschillen waren in de uitvoering en vormgeving. En hoewel gedeelten van de liturgie weliswaar door meer kapittels gezamenlijk werden gevierd, komt uit de bronnen naar voren dat vooral de twee oudste kapittels van Dom en Oudmunster samen optrekken. Hun onderlinge historische band komt sterker naar voren dan de gezamenlijke band tussen de vijf kapittels.

Published

2018-12-31

Issue

Section

Articles